طراحی باغ یکی از فعالیت‌هایی است که طی سالیان توجه افراد به خصوص معماران را به خود جلب کرده است. طراحی باغ به نوعی ارتباط انسان با طبیعت است و زمینه‌ای است برای بروز ایده و خلاقیت‌های گوناگون. بهره‌گیری از طبیعت و ویژگی‌های آن از جمله ابتدایی ترین اهداف طراحی باغ‌ها بوده است. اما به مرور زمان انسان با در دست گرفتن ابزار و کسب دانش و اطلاعات این امر را محدودتر کرده و با استفاده از قوه تخیل خود اقدام به بهره گیری از گیاهان و همچنین برخی المان‌ها در طراحی باغ کرده است. باغ نوعی فضای محصور است که انسان آن را برای بهره‌گیری از مزایای مختلف در مکان و زمان مشخصی تاسیس می‌کند. وجود گیاهان در باغ‌ها سرسبزی، آرامش و زیبایی‌های بصری را با خود به همراه دارد. همچنین وجود گیاهان، فضای اطراف را از آلودگی‌ها پاک می‌کند. باغ‌ها معمولا در سبک‌های گوناگونی نظیر ایرانی، فرانسوی، رومی، ژاپنی و غیره ساخته می‌شوند. یکی از انواع باغ‌ها باغ ژاپنی است! در این مطلب با بستو همراه باشید تا شما را با طراحی باغ ژاپنی و ویژگی‌های آن آشنا کنیم!

طراحی باغ ژاپنی: باغ ژاپنی چیست؟

باغ ژاپنی سبکی از باغ‌هاست که مهم‌ترین عنصر مورد استفاده در آن، طبیعت است! الهام گرفتن از طبیعت و زیبایی‌های آن! این سبک از طراحی باغ، بیش از ۲۵۰۰ سال قدمت دارد! در طراحی باغ ژاپنی، استفاده از گل‌ها با رنگ‌های بسیار متنوع، اهمیت بالایی دارد. همچنین بهره گیری از المان‌هایی نظیر سنگ، نرده‌هایی از جنس‌های نظیر بامبو، برکه، آبشار پل و سایر موارد مورد توجه است. در طراحی باغ ژاپنی از سنگ‌ها با اشکال نامنظم استفاده می‌شود. استفاده از جزایر مصنوعی کوچک نیز در باغ ژاپنی جایگاه خاصی دارد.

ویژگی‌های باغ ژاپنی

• کلیت باغ ژاپنی شبیه سازی از طبیعت و عناصر گوناگون است.
• وجود تعادل و هارمونی: در سبک باغ سازی ژاپنی عنصری حاکم بر عنصر دیگر نیست و تعادل مشخصی بین عناصر باغ وجود دارد!
• این باغ‌ها بر اساس تفکرات فلسفی ساخته می‌شوند.
• همه چیز نامتقارن است!
• نمادگرایی از جمله ویژگی‌های مهم و تعیین کننده در طراحی باغ ژاپنی است.

انواع باغ ژاپنی

• باغ صخره ای ژاپنی
• باغ چای ژاپنی
• باغ های خشک
• باغ تپه

آنچه در باغ ژاپنی دیده می‌شود:

• سنگ
• آبشار
• فانوس ژاپنی
• پل و طاق
  
• دروازه
• تپه
• حصار یا مرزهای جداکننده
• و سایر موارد

در یک باغ ژاپنی ممکن است شما ترکیبی از این عناصر را مشاهده کنید که در کنار گیاهان گوناگون فضایی زیبا را فراهم می‌آورد. شاید به نوعی بتوان گفت المان‌های موجود در طراحی باغ ژاپنی بازتابی از فرهنگ آن کشور است و هر کدام از آن‌ها به صورت سمبلیک نمایانگر بخشی از طبیعت است. به طور معمول در باغ‌های ژاپنی سنگ‌ها از اهمیت بالایی برخوردارند که معمولا به صورت نامنظم در کنار هم قرار گرفته و زیبایی بصری خاصی را ایجاد می‌کنند. گاهی چیدمان این سنگ‌ها بر اساس اعتقادات مذهبی نیز شکل می‌گیرد. 

یکی از مواردی که در طراحی باغ ژاپنی دیده می‌شود، عدم تقارن است! این امر شاید یادآور و نشانگر این مسئله باشد که در طبیعت خطوط صاف و منظم به معنای مطلق وجود ندارند.

مسیرها در طراحی باغ ژاپنی

ابزار به کار رفته برای ساخت باغ ژاپنی

• سنگ در ابعاد و شکل‌های گوناگون
• سنگ ریزه
• گیاهان مناسب
• بیل و بیلچه
• شن کش
• طناب

بله! شما می‌توانید یک باغ ژاپنی طراحی کنید! ابتدا فضای مورد نظر برای احداث باغ ژاپنی را مشخص کنید. این فضا می‌تواند بنا به مساحت ملک و سلیقه شما کوچک یا بزرگ باشد! یک فضای مستطیل شکل را انتخاب کنید. فراموش نکنید که حصار یکی از عناصر در باغ ژاپنی است. شما می‌توانید از پرچین استفاده کنید. فضای انتخاب شده را تمیز کنید و همچنین از تراز و صاف بودن آن اطمینان حاصل کنید! فضای مشخصی را برای پرچین تعیین کنید. خاک بخش مورد نظر را صاف کنید! قرار است المان‌های نظیر سنگ یا چیزهای دیگر به صورت نامتقارن در باغ ژاپنی شما قرار بگیرند! سنگ‌ها، سنگ‌ریزه‌ها و گیاهان مناسب باغ ژاپنی را در سوراخ‌ها یا جاهایی که قبلا مشخص کرده‌اید، قرار دهید! می‌توانید برای ایجاد نماد تپه، از برجسته کردن خاک استفاده کنید.

گیاهان باغ ژاپنی: چه گیاهانی برای باغ ژاپنی مناسب اند؟

موارد زیر برخی گیاهان مناسب طراحی باغ ژاپنی هستند:

• انواع ارس ها و گیاهان گلدار
• درختچه هایی مانند: Pinus muga 
• گونه های درختی
• گیاهان پوششی
• گونه های متفاوت بامبو
• زنبق، افرا، به ژاپنی و غیره

در این مطلب با نکاتی در مورد طراحی باغ ژاپنی آشنا شدید. ممنون که با بستو همراهید :)

یکی از مشکلاتی که امروزه دامن‌گیر افراد ساکن در شهرها شده است دور بودن از فضاهای سبز است. زندگی شهری، ساخت و ساز ساختمان‌های بلند و آسمان‌خراش‌ها، آلودگی‌های حاصل از سوخت‌های فسیلی و سایر موارد می‌تواند تاثیرات منفی بسیاری بر روحیه افراد ساکن در شهرها بگذارد. وجود فضاهای سبز در شهرها در کنار ایجاد زیبایی باعث شادابی و سلامتی روحی و جسمی افراد می‌شوند.

در این مطلب با بستو همراه باشید تا شما را با نکاتی پیرامون طراحی فضای سبز شهری آشنا کنیم.

طراحی فضای سبز: فضای سبز چیست؟

باید برایتان جالب باشد که بدانید فضای سبز دقیقا چیست! طراحی آن شامل چه معیارهایی است و مسائلی از این قبیل! کم‌تر از نیم قرن است که مبحث فضای سبز و طراحی فضای سبز وارد مباحث شهرسازی شده است. فضای سبز شهری بخشی از فضاهای شهر است که گیاهان مختلفی نظیر درختان، درختچه‌ها، گل‌ها، چمن‌ها و موارد دیگر را در برمی گیرد. این فضاها بر اساس قوانین و معیارهای گوناگون در بخش‌های مختلف شهرها احداث می‌شوند.

مزایا و فواید فضای سبز شهری

بودن فضاهای سبز در شهرها مزایا و فواید مختلفی دارد که در زیر به آن‌ها اشاره می‎‌کنیم:

• کاهش دی اکسید کربن محیط
• کاهش آلودگی هوا
• کاهش آلودگی‌های صوتی
• کاهش گرمای اضافی محیط
• ایجاد هوایی مطبوع
• ایجاد آرامش روحی برای افراد
• کاهش استرس‌های شهری
• ایجاد زیبایی‌های بصری

دسته‌بندی فضای سبز

فضاهای سبز شهری دارای دسته‌بندی‌های خاصی هستند:

• فضاهای سبز عمومی:

فضاهای سبزی که در بخش‌های مختلف شهرها وجود دارند و قابل استفاده توسط عموم هستند. پارک‌های علمی، تفریحی، ملی، آموزشی و غیره، باغ‌ها، فضاهای سبز خطی و غیره.

• فضای سبز نیمه خصوصی:

این نوع از فضاهای شهری در اختیار و مالکیت ادارات، سازمان‌ها، نهادها، مراکز آموزشی و بقیه بخش‌هایی از این دست است که بیش‌تر توسط کارکنان و مراجعین همین بخش‌ها قابل استفاده است.

• فضای سبز خصوصی:

این نوع از فضاهای شهری کاربری عمومی ندارند و مالکیتشان بر عهده افراد است. برای مثال باغچه‌ها منازل و باغ‌های شخصی.

• فضای سبز خیابانی:

شامل فضاهای سبز حاشیه خیابان‌ها، بزرگراه‌ها، پیاده روها، میادین، گذرگاه‌ها، فضاهای اصلاح ترافیک و غیره است.

نکته: باغ بام‌ها (روف گاردن) و دیوارهای سبز نیز می‌توانند جزئی از فضاهای سبز شهری باشند!

فضای سبز شهری و کاهش آلودگی

امروزه با توجه به فعالیت‌های انسانی  و مصرف بالای سوخت‎‌های فسیلی، میزان آلودگی‌ها و همچنین گازهای گلخانه‌ای افزایش چشم‌گیری پیدا کرده‌اند. وجود این آلودگی‌ها و همچنین گازهایی نظیر دی اکسید کربن پیامدهای ناگواری را برای کره زمین و ساکنین آن به بار می‌آورد. پدیده تغییر اقلیم، گرمایش جهانی، افزایش عوامل بیماری‌زا، بهم خوردن نظم اکوسیستم‌های خشکی و آبی همه و همه از عواقب فعالیت‌های انسانی است. در مورد موضوع مورد بحث ما، استفاده بالا از سوخت و انرژی و تولید آلودگی توسط افراد و اتومبیل‌ها و همچنین ساختمان‌ها و کارخانه‌ها به شدت باعث آلودگی در فضاهای شهری می‌شوند. حتما می‌دانید که میزان این آلودگی‌ها در برخی روزهای سال به حدی می‌رسد که هشدارهای پی در پی توسط دولت‌ها برای عدم خروج افراد از منزل ارائه می‌شود! آلودگی‌هایی که می‌تواند منجر به بیماری و حتی مرگ افراد به خصوص در رده‌های سنی حساس شود!

همانطور که می‌دانید گیاهان می‌توانند این آلودگی‌ها و همچنین گازهایی نظیر دی اکسید کربن را دریافت کرده و میزان آن‌ها را در محیط کاهش دهند. پس اهمیت وجود گیاهان گوناگون در فضاهای شهری بر هیچ کس پوشیده نیست! فضاهای سبز شهری با در برگرفتن گیاهان مختلف در عین ایجاد زیبایی بصری تاثیر به سزایی در کاهش آلودگی‌های محیطی دارند. پس باید به وجود این فضاها در شهرها اهمیت بیش‌تری داد.

اصول طراحی فضای سبز شهری

طراحی فضای سبز نیاز به تخصص طراحی دارد و موارد گوناگونی باید در آن رعایت شود! برنامه‌ریزی، مدیریت درست، آشنایی با فضاهای مختلف شهری، آشنایی با گیاهان مختلف، اشراف به قوانین گوناگون در این زمینه و سایر موارد نکاتی است که در طراحی باید به آن‌ها توجه شود.

در طراحی فضای سبز شهری متخصصین، مدیران، معماران منظر و سایر افراد دست به دست هم داده و به طراحی فضای سبز می‌پردازند. در مراحل مختلف طراحی فضای سبز، ایده‌های مختلف در تلفیق با علم، تخصص و هنر نقش به سزایی دارد.

برای طراحی فضای سبز باید مراحل مختلفی شناخته و طی شود تا بهترین نتیجه ممکن حاصل آید. برخی از این مراحل شامل موارد زیر است:

• ایده‌پردازی‌ها
• شناسایی نیازها،مکان‎‌ها، گیاهان مختلف، مرور قوانین شهری
• بررسی امکان پذیری اجرای طرح‌ها و ایده‌های مورد نظر

به طور خلاصه می‌توان مراحل طراحی فضای سبز را اینگونه شرح داد: بازدید از محیط مورد نظر، ترسیم، تصویر منظره ، طراحی با دست و  طراحی به کمک کامپیوتر و نرم افزارهای مخصوص

در طراحی فضای سبز باید به این نکات توجه ویژه‌ای داشت:  شرایط آب و هوایی، نوع خاک، میزان رطوبت، میزان بارش، شیب زمین و سایر موارد.

تعیین نوع گیاهانی که قرار است در فضاهای سبز شهری کاشته شوند، مرحله بسیار حیاتی و مهمی در زمینه طراحی فضای سبز است. برای این مرحله بهتر است از افراد متخصص و آگاه کمک گرفته شود! افرادی که گیاهان و نیازهای آن‌ها را می‌شناسند و هچنین با اقلیم و موقعیت آب و هوایی هر منطقه آشنایی کامل دارند! به طور مثال ممکن است گیاه خاصی که نیازمند آب فراوان است برای کاشت در مناطقی که با کمبود آب مواجه هستند، مناسب نباشد!

به طور کلی وجود فضاهای سبز شهری در بخش‌های مختلف شهرها دارای اهمیت و مزایای فراوانی است که در این نوشتار به آن‌ها اشاره شد. ممنون که در بستو با ما همراهید!